1914 TARİHLİ “QOMÎTA KURD”ÜN MÜHRÜ VE BEDİRHANZADE ABDÜRREZAK’IN MÜCADELESİ
Kürt milliyetçilerinin yirminci yüzyılda, Osmanlı devletinden ayrılma düşüncesini ancak Birinci Dünya Savaşı’nın sonlarında dile getirdiği genellikle kabul edilir. Buna karşın Bedirhanzade Abdürrezak (1864-1918) başta olmak üzere Bedirhani ailesine mensup Hüseyin Kenan Paşa, Hasan Fevzi, Yusuf Kamil, Süleyman ...
Fransız arkeolog George Perrot, 1861 yılında ülkesinin eğitim bakanlığı adına bir doktor ve bir mimar arkadaşıyla birlikte, bilimsel ve edebi araştırmalar yapmak üzere Yunanistan’a ve Küçük Asya’ya (bugünkü Batı ve Orta Anadolu’ya) gider. Perrot’un başkanlık ettiği heyet çalışmaları için Ankara ...
Julius Klaprot tarafından 1823 yılında Paris’te Almanca basılan ve 443 sayfadan oluşan Asia Polyglotta/ Asya Dilleri adlı eserde birçok Asya dilinin yanında Kürtçeye de yer verilmiş ve küçük bir sözlük derlemesi oluşturmuştur. Dönemin güçlü ailelerinden Merian Ailesi üyesi ve Rusya Devlet Danışmanı ...
Çeviri: Fırat Sözeri
Sovyet devletinin gelişiminin erken tarihi farklı siyasi emeller arasındaki bir çatışma tarihiydi. Bu emeller kendini iki esas mesele üzerinden açığa vurmaktaydı. Birincisi, Sovyet devletinin varlığının ilk birkaç on yılında SSCB içinde ve dışındaki kimi siyasi ...
Tek Şahsiyet, Çok İsim Ağrı İsyanı Lideri İbrahim Ağa ve Adları
Kürtçede daha ziyade Biroyê Heskê Têlî olarak bilinen İbrahim Ağa’nın ölümünün 90. yıldönümü münasebetiyle kaleme aldığım yazı, yeni bazı bilgi kırıntıları ışığında bu Kürt şahsiyetini tanıtmayı amaçlıyor.1 1931 yılında İran’da Makü yöresinde öldürülen Ağrı İsyanı’nın bu ...
Şeyh Said İsyanı ve Haco Ağa’nın Ölümcül Tereddüdü
Epey bir süredir Kürdistan tarihini yeni bir perspektifle okumaya çalışıyorum. Bu yeni okumalarımın içinde, bir tarihçilik biçimi olarak hain ya da kahraman kategorisine başvurmanın fayda getirmediğine inanıyorum. Nitekim Guha’nın bize yetkinlikle gösterdiği üzere ezilen bir halkın tarihi, kahramanlık ya ...
Köylüler ‘Senyör’e Karşı: Zomik Köyü Ahalisi ile Haydaranlı Hüseyin Paşa’nın Arazi Davası
On dokuzuncu yüzyılın ortasından 20. yüzyılın son çeyreğine kadar olan dönemde, Anadolu kırsalında gündelik hayatı belirleyen en önemli hususlardan biri arazi ihtilaflarıydı. Mahkemelere yansıyan hukuki ihtilafların pek çoğunda bir arazi meselesi vardı. Pek çok cinayetin ve kan davasının ardında yatan ...
Siirt’te Tuz Tekeli: Osmanlı Kürdistanı ve “İç Sömürgecilik”?
Osmanlı devletinin 19. yüzyılda “Kürdistan fütuhatı” olarak andığı mîrlerin tasfiyesiyle gerçekleşen süreç sıklıkla siyasi veçhelerle ele alınmış bir olgu. Ahmet Kardam’ın Osmanlı devletinin “merkezileşme” siyasetinin iktisadi bir veçhesi olarak Kürt mîrlerinden Nurullah Bey’in Hakkari’deki ...
İstanbul’daki Kürt işçiler hakkındaki bilgimiz ne yazık ki parçalıdır. Bu parçalı olma zamansaldır, yani çeşitli anlara odaklanır. Mesela belgelerin de çokluğundan ötürü 1826’da yeniçeriliğin kaldırılmasının hemen sonrası ya da 1896 Ermeni karşıtı şiddetten sonra hamallar, 1918 sonrası Kürt ...
Sovyet Kürdoloji ekolünün önemli temsilcilerinden Zare Aliyevna Yusupova, namıdiğer Zare Elî yakalandığı hastalık sonucu 3 Şubat 2022 tarihinde, 88 yaşında St. Petersburg’da hayatını kaybetti. Doğu Elyazmaları Enstitüsü danışman akademisyenlerinden ve Filoloji doktoru olan ünlü Kürdolog bilimsel çalışmalarının ...
Prof. Dr. Nadir Nadirov ve Prof. Dr. Kinyas İbrahim Mirzoyev’in Anısına
Kürt Halkı ard arda iki büyük değerini kaybetti. Önce Kinyaz İbrahim Mirzoyev’i, daha onun mezarındaki toprak kurumadan da ünlü Kürt bilgini Nadir Nadirov’u kaybettik. Ölüm evin yıkıla… Kürt halkının peş peşe bu değerlerini yitirmesi çok ağır oldu. Yetmedi mi hain felek bırak yakamızı. Bilim camiası ...
Seyahatnameler yazılı kaynaklar içerisinde son derece mühim bir yer tutmaktadır. Her ne kadar çeşitli sebeplerden ötürü bu kaynakların içerdiği bilgilere temkinli yaklaşmak gerekirse de bunlar tarih, sosyoloji, etnografi ve daha birçok alana katkı sağlamaktadır. Seyahatnameleri kaleme alanlar ise sadece birer ...
.jpg)